Amsterdam, 9 mei 2022 – In de eeuwenoude dorpen van Portugal wonen nog veel mensen deels ‘off-grid’, iets wat wij tegenwoordig beschouwen als een trendy levensstijl. Zelfvoorzienend leven is hier de gewoonste zaak van de wereld. Je eet uit eigen tuin, je stooft je aardappels in de houtoven, je stampt druiven met je blote voeten en je vist voor je avondmaal. Kippen rennen vrolijk rond, schapen maaien vredig het gras en bewoners maken hun dagelijkse praatje bij de wasplaats of ontmoeten elkaar in het dorpscafé. Natuurlijk vind je dit in mindere mate in dorpen die intussen door de toeristen zijn ontdekt, zoals de prachtige historische dorpen Ponte de Lima, Obidos, Estremoz, Ericeira of Alte. Maar Portugal is nog bezaaid met onontdekte plattelandsdorpjes, vissersdorpjes en bergdorpjes, waar je diep in de authentieke Portugese cultuur duikt en waar je geen stress voelt.
Back to basic in dorpjes langs historische routes
De Rota do Românico voert door het noorden van Portugal langs kloosters, kastelen en andere parels van de Romaanse bouwkunst. De route volgt de valleien van de rivieren Tâmega en Sousa en een deel van de Dourorivier. In het heuvelachtige platteland wemelt het van de rustieke dorpjes. Een aantal daarvan zijn aangemerkt als‘Aldeia de Portugal’, dit zijn de meest authentieke boerendorpjes van Portugal. Vlakbij het historische stadje Amarante liggen de aldeias Almofrela en Lugar da Rua midden tussen de landelijke weiden. Je vindt hier traditionele boerderijen, oude graanschuren en dorps kapelletjes. Aan de wonderschone oever van de Douro in Castelo de Paiva, liggen aan diezelfde route twee leistenen aldeias naast elkaar, Midões en Gondarém. In het noordoostelijke deel van Portugal kom je via de Rota da Terra Fria Transmontana midden in het eenvoudige bergleven. De grillige bergen worden afgewisseld met lieflijke heuvels, begroeid met kastanje- en olijfbomen. De traditionele berg cultuur proef je in historische dorpjes als Castelo Rodrigo, Almeida, Mogadouro en Montesinho. In het hooggelegen dorp Miranda do Douro heb je een sensationeel uitzicht op de Douro rivier en buurland Spanje. Ook langs de Rota Vicentina brengt het boerenleven je weer even back to basic. De wandel- en fietsroutes lopen langs de westkust van de Alentejo naar de Algarve in het zuiden. De historische route leidt door bossen, weiden en akkers, van het ene witte dorpje naar het andere. De kustroute is een aaneenschakeling van spectaculaire landschappen en authentieke vissersdorpjes, zoals het schilderachtige Porto Covo of Pedralva met zijn traditioneel witgekalkte huisjes.
Magische bergdorpen
In de Montanhas Mágicas, op de grens van Noord-Portugal en Centro de Portugal liggen talrijke dorpjes verscholen in een schitterend groen berglandschap vol weldadig water en prehistorisch steen. Het gebied wordt begrensd door de Douro en de Vouga rivier en het pure water van de rivieren Bestança en Paiva stroomt er dwars doorheen. Met watervallen, rivierstrandjes en natuurlijke baden is het een verkwikkende plek in de zomer. Het pittoreske dorp Cinfães, gelegen op de uitlopers van het Montemuro gebergte, is een van de toegangspoorten tot de Montanhas Mágicas. Vanuit het kuurplaatsje São Pedro do Sul waar je restanten vindt van Romeinse termen, zijn er fantastische natuurwandelingen te maken. Ook kan je hier bijzondere uitstapjes maken naar bijvoorbeeld het verlaten dorp Drave. Het dorp, ook wel Magical Village genoemd, ligt aan de voet van een steile berg in de Serra da Freita. Tot 2009, toen de laatste dorpsbewoners vertrokken, hebben de mensen hier geheel zelfvoorzienend gewoond. Zonder elektriciteit, riolering en stromend water. Meer naar het zuidoosten toe ligt het oude dorp Marialva. Dit dorp was al in de 6e eeuw v.Chr. bewoond. Vanaf de top van een rots heuvel biedt het bergdorp adembenemende uitzichten. In het oostelijk berggebied van de Alentejo liggen een aantal schitterende witte dorpen in de traditionele architectuur van de streek. Het middeleeuwse Castelo de Vide is daar een van. Het is een verrassend plaatsje waar de witte huizen rond een kasteel zijn gebouwd, en waar de Joodse wijk een van de oudste is van Portugal. Ook het dorp Marvão is een plaatje. Het is gelegen op het hoogste punt van de Serra de São Mamede, op een paar kilometer van de Spaanse grens. In de natuurgebieden van Baixo Guadiana in de Algarve liggen de traditionele dorpjes verstopt tussen bergen, bossen en zee. Het boerendorp Cachopo is ingeklemd tussen de bergen en valleien van de Serra do Caldeirão. De inwoners leven hier al generaties lang van de landbouw, honing en kurk.
Historische dorpen die een omweg waard zijn
Hoewel deze dorpen wat bekender zijn, zijn ze nog niet overspoeld door het massatoerisme. Rond het natuurpark Serra da Estrela liggen drie heel bijzondere dorpen. Monsanto wordt ook wel het meest Portugese dorp van Portugal genoemd. De huizen zijn gebouwd tussen, op en onder gigantische rotsblokken. De zilveren haan op de klokkentoren Torre de Lucano staat symbool voor dit deze unieke plaats. Het bergdorp Linhares da Beira heeft een indrukwekkend 12e-eeuws kasteel en een mooie Romaanse kerk. Het contrast van het grijsbruine leisteen van de huizen en de felblauwe luiken en kozijnen van het sprookjesachtige dorpje Piódão is een lust voor het oog. Ook op de Portugese eilanden kom je vele historische dorpjes tegen die een bezoek meer dan waard zijn. Op Madeira zijn vooral de kustdorpen belangrijk in het leven van de bewoners. Ponta do Sol is misschien wel een van de mooiste met zijn pastelkleurige huizen en zijn 15e-eeuwse kerk Nossa Senhora da Luz. Op de Azoren biedt het dorp Furnasin het binnenland van São Miguel heilzame warmwaterbronnen, fantastische uitzichten, historische gebouwen en de kleurrijke tuinen van Terra Nostra.
We kunnen er niet genoeg van krijgen, die mooie eeuwenoude Portugese dorp waar tijd lijkt stil te staan!
Ingezonden persberichten en afbeeldingen vallen buiten de verantwoording van de redactie, dit artikel is geplaatst door: VisitPortugal.
